IT staart zich blind op 'nieuw, nieuwer, nieuwst'

Ik moest aan twee anekdotes uit mijn eigen ervaring denken toen ik de uitleg over legacyproblemen las van Jurgen Vinju. Die hoogleraar Automatische Software Analyse bij het NWO-I Centrum Wiskunde & Informatica (CWI) vertelt namelijk aan AG Connect dat de Amerikaanse problemen met het IT-systeem voor werkloosheidsuitkering eigenlijk niet aan legacysoftware kunnen liggen. De opgetreden haperingen in het verwerken van de enorm toegenomen instroom van aanmeldingen voor uitkeringen zijn waarschijnlijk te wijten aan de 'moderne zijde' van de ingerichte oplossing, zo vermoedt Vinju.

98 SE vs XP SP1

De ene anekdote is van hele andere orde dan serieus-zakelijke software voor grootschalig overheidsgebruik. Het gaat om Windows 98 (Second Edition) versus Windows XP (van vóór Service Pack 2). Jawel, oude tijden in IT-begrippen. Maar eigenlijk helemaal niet zo oud. Daarin zit juist een deel van het probleem. Hierover straks meer.

Nu eerst terug naar die ene anekdote, van vele jaren geleden. Ik had (weer eens) een nieuwe pc gekocht, een nog snellere en nog betere desktopmachine. De oude was knutselproject geworden en de voorganger dáárvan was in wezen over. Overbodig geworden. Een ZZP'ende vriend van me ging net een werkplek buitenshuis (bij een mede-ZZP'er) huren, had geen laptop en kon wel een extra pc gebruiken. Dus mijn tikje-oudere maar nog prima dienstdoende 98-pc ging daarheen.

Compatibiliteit

Bij het aansluiten op de gedeelde internetverbinding van de gezamenlijke ZZP-werkruimte stuitte ik op problemen. Gewoon web- en mailverkeer bleek niet te werken. "Oh ja", wist de vriend mij te informeren, "er is iets anders ingesteld door de internetprovider". Waarop ik een mail te zien kreeg dat er door de isp een proxy was ingesteld vanwege aanhoudende virus/worm-activiteit vanaf het IP-adres van deze internetverbinding.

Ik keek naar de andere pc in de kantoorkamer, die Windows XP (pre-SP2) draaide en ik gaf het advies dat die dan flink opgeschoond moest worden. Of misschien zelfs volledig gewiped en vers geïnstalleerd. Maar daar ging ik mij nu niet aan wagen. Ik sloot de 98-pc aan en stelde de nieuwe eigenaar gerust: de XP-infecterende malware waar de isp-mail over schreef (Blaster, of was het toch Code Red? ik weet het nu niet meer) was incompatibel met Windows 98. "Dus deze oude pc die jij wegdoet is veiliger dan die dure die hij laatst nieuw heeft aangeschaft!", verklaarde de vriend. Een helder en correct inzicht. Toen, in die tijd.

Nalatenschap

De andere anekdote uit mijn eigen historie is een correctie die een geïnterviewde me ooit gaf toen ik vragen stelde over legacy. De topman in kwestie, van een IT-leverancier die systeemmigraties maar ook systeemonderhoud verzorgde, wist me te verbeteren dat legacy lang niet altijd legacy is. Dat woord suggereert namelijk oud en ongewenst; iets waar je mee opgescheept zit en waar je van af wilt. Maar in sommige gevallen is dat waardeoordeel helemaal niet van toepassing.

In sommige gevallen is het niet legacy maar heritage. Heritage zoals gewaardeerd cultureel erfgoed, of een waardevolle nalatenschap. Oud hoeft immers helemaal niet slechter te zijn dan nieuw. Soms is nieuw minder goed, of soms is de later gebouwde combinatie van oud met nieuw niet goed. Of was het toen, in die tijd, wel goed maar blijkt het later niet goed genoeg te zijn.

Eigenlijk gaat het niet om oud versus nieuw, maar om klassieke IT-thema's als complexiteit, beheerbaarheid en ook schaalbaarheid. 'Nieuw, met verbeterde formule' kan dus betekenen 'nieuw, met extra complexiteit'. Laten we daar oog voor hebben en ons niet blindstaren op nieuw, nieuwer, nieuwst!